Het langverwachte zomerse bergweer tijdens het lange Pinksterweekend heeft talloze mensen naar de Berchtesgadener Alpen getrokken. Hun bergavonturen gingen niet allemaal goed. Afgelopen zondag, kort na 14.00 uur, sloegen een 37-jarige man en een 29-jarige vrouw uit Noordrijn-Westfalen alarm. Het tweetal raakte verdwaald tijdens een nog steeds zeer winterse oversteek van de Watzmann, tussen de Mittel- en de Südspitze, en verkeerde in gevaar. Dankzij een meesterlijke vliegprestatie van de politiehelikopterpiloot en een grote inzet van de bergredding, kon het stel gered worden. Erg tevreden over de redding waren ze niet...
Ondanks de eigenlijk zeer goede voorspelling, waren de toppen van de hogere bergen op zondag het grootste deel van de tijd gehuld in wolken. Daarom bevond de reddingslocatie op de Watzmanngrat, met een hoogtegrens van ongeveer 2400 meter, zich in de mist en was deze niet per helikopter bereikbaar. De bemanningen van de reddingshelikopter "Christophorus 6" uit Salzburg en later van de politiehelikopter "Edelweiß 6" vlogen meerdere reddingswerkers met uitgebreide uitrusting in een shuttle-service naar het Watzmannhaus, die vervolgens te voet verder gingen via de Hocheck en de graat naar de gestrande wandelaars.
De ongedeerde verdwaalden stonden op een veilige plek, maar hadden alleen dunne slaapzakken bij zich vanwege hun overnachting in het Watzmannhaus. Ze probeerden zich zo goed mogelijk warm te houden in de bewolking bij temperaturen van net onder de vijf graden. Omdat ze te uitgeput waren, konden ze niet richting de Mittelspitze gaan om de reddingswerkers tegemoet te lopen en daarmee de inzet wat te verkorten.
Vanwege de aanhoudende mist met, zichtbaarheid van slechts enkele meters, plande de bergredding een lange en complexe operatie die tot ver in de nacht zou duren. Het doel was om het duo ten minste tot zonsondergang naar de schuilhut bij de Hocheck te brengen. Vijf bergredders klommen met veiligheidsmateriaal, warmtebehoudende uitrusting en energierepen naar de Hocheck en vervolgens naar de graat. Vanaf de Hochstiege overheerste een gesloten, steeds dikker wordende en gladde laag oude sneeuw, die echter te zacht en op sommige plaatsen te dun was voor stijgijzers.
Vier andere reddingswerkers wachtten bij de Hocheck met extra touwen, en twee andere redders rukten uit vanuit het huis. De incidentleider liet bij het Wimbachschloss een gateway opzetten voor betere communicatie in de schaduw van de westelijke wand, bracht de brandstofwagen uit Berchtesgaden om de helikopters bij te tanken en haalde de bergreddingsarts uit Ruhpolding naar Ramsau, zodat medische hulp binnen enkele uren beschikbaar zou zijn bij een noodgeval met gewonden tijdens de riskante reddingsoperatie. In eerste instantie konden de redders vanaf de Mittelspitze geen contact leggen via de radio en konden ze de reddingslocatie niet vanuit de lucht vinden, omdat de graat gehuld bleef in wolken.
De bemanning van de politiehelikopter bleef in de lucht en cirkelde consequent boven het Wimbachgries, zodat ze bij een opening in de wolken zonder tijdverlies naar de reddingslocatie konden vliegen. Kort na 17.30 uur klaarde het daadwerkelijk op, zodat de helikopterbemanning de gestrande wandelaars voor het eerst kon zien, op ongeveer 2600 meter hoogte, tussen de Mittel- en Südspitze. Twee bergredders werkten zich zo snel mogelijk door de gladde oude sneeuw, waarbij de hele lokale bewolking in beweging kwam. Voor het eerst werd de Südspitze zichtbaar vanaf de Hocheck en werd een korte visuele landing mogelijk.
Omdat de tijd drong, moesten de redders ter plaatse de verdwaalden direct aansporen om niet meer kostbare tijd te verspillen aan het inpakken van hun bivakuitrusting, zodat de helikopter van de korte opening in de wolken kon profiteren en hen direct kon oppikken. Gezien de consequenties van een lange en riskante afdaling over de winterse graat naar de Hocheck en een koude nacht op de Watzmann, werkten de mensen snel mee en lieten hun uitrusting achter op de berg. Zo kon de helikopter rond 17.55 uur in twee reddingspogingen de wandelaars en de twee bergredders oppikken en naar het dal naar het reddingsstation vliegen, waar ze om 18.00 uur veilig aankwamen, maar met een bittere stemming opmerkten dat ze nog nooit zo slecht behandeld waren. Ze verdwenen meteen daarna.
"We moeten in dergelijke dynamische noodsituaties vaak snel beslissingen nemen en soms direct met de betrokkenen praten, die niet altijd meteen de urgentie van de situatie en het hoge risico voor alle betrokkenen realistisch kunnen inschatten. Een achtergelaten slaapzak staat niet in verhouding tot het leven en de gezondheid van mensen!", legt bergreddingswoordvoerder Michael Renner uit, die samen met zijn collega's enige ergernis voelt over de reactie, ondanks hun jarenlange ervaring met reddingsoperaties. "Betrokkenen reageren in zo’n uitzonderlijke situatie zeker anders dan ze normaal zouden doen, dus we moeten dit niet overdrijven, ook al is het enigszins verwarrend, omdat we alleen maar zo goed mogelijk willen helpen!"
De drie andere redders moesten ongeveer een uur wachten in het gebied van de Mittelspitze voordat de helikopter door een volgende opening in de wolken kon vliegen en hen allemaal in twee reddingspogingen kon oppikken en evacueren. De vijf reddingswerkers bij de Hocheck, uitgerust voor een moeilijke reddingsoperatie op de grond, daalden af tot aan de Hochstiege en een andere reddingswerker keerde terug naar het Watzmannhaus, zodat de helikopter iedereen onder de wolken kon oppikken. "Het vliegvermogen van de bemanning van 'Edelweiß 6' heeft ervoor gezorgd dat alle windenoperaties op de graat veilig konden plaatsvinden en we een langdurige redding over de graat en een koude nacht in de momenteel helaas weer behoorlijk vervuilde en blootgestelde schuilhut konden voorkomen", prijst Renner.
"We zijn steeds meer verbaasd over de gevaarlijke verwachting die blijkbaar steeds meer lijkt te ontstaan, namelijk dat reddingsoperaties in de bergen onder alle weersomstandigheden zowel gegarandeerd als probleemloos zouden zijn. Zelfs als sommige bergbeklimmers dat misschien niet zo goed kunnen inschatten en anders reageren dan iemand die daadwerkelijk weet waaraan hij begint bij een winterse graatoversteek. Ook voor ons was de operatie in de gladde en moeilijk in te schatten oude sneeuw in het steile terrein riskant", legt Renner uit.
Welk seizoen het ook is, Mike is altijd graag in de bergen te vinden. Niet alleen in de zomer of winter, juist ook in de herfst of in het voorjaar zijn de bergen geweldig. Hij kan genieten van mooie wandeltochten om het water, suppen of kanoën op het water, of gewoon neerploffen en relaxen aan het water. Als Mike maar in de bergen is!
